Campus, Den Haag

Van warenhuis tot kennishuis
Een grote overspanning, een riante verdiepingshoogte en ruime vloervelden kenmerken de structuur van deze voormalige warenhuizen. Zo ook de Haagse vestiging, die een vloeroppervlakte heeft van ruim 35.000 m² en waar 20.000 m² in afwachting was van een nieuwe bestemming. Inmiddels is die gevonden: De gebouwopzet past bij die van onderwijshuisvesting. CBRE Investment Management, de gemeente Den Haag en de Universiteit Leiden spanden zich in om de huisvesting van de universiteit in het hart van de stad mogelijk te maken. Technische Universiteit Delft, Open Universiteit en Universiteiten van Nederland sloten zich aan.

Deze mogelijkheid om dit specifieke erfgoed te transformeren is een aanwinst; voor de nieuwe gebouwgebruikers én Den Haag. Het voormalige warenhuis ondersteunt de nieuwe onderwijsfunctie optimaal. Dit ‘Spuigebouw’ ligt ideaal voor de Universiteit Leiden, namelijk op loopafstand van de andere faculteiten die samen Campus Den Haag vormen. Zo’n universitaire omgeving brengt reuring in de binnenstad, zelfs als de winkels gesloten zijn. Voorzieningen als sport en horeca voor studenten en medewerkers zijn immers ook in dit pand ondergebracht.

Een stukje historie
Het pand kent een rijke geschiedenis. Het gebouw aan de Spui dateert van 1930 en is ontworpen door de V&D-huis architect Jan Kuijt. Hij combineerde in dit plan het zakelijk expressionisme met de Amsterdamse School. De kenmerkende paddenstoelkolommen en cassettenplafonds dateren van deze periode. Later onderging het pand meerdere metamorfoses, telkens aansluitend bij de laatste trend op het gebied van winkelarchitectuur: Een modernisering van het interieur eind jaren ’50. Gevolgd door groei (1964) én krimp (eind jaren ’70) van het warenhuis. En tot slot, klaargemaakt voor de komst van de Hudson’s Bay in 2018.

Historie en toekomst komen samen
Het ontwerp van de herbestemming voor CBRE Investment Management is van de hand van LIAG architecten en bouwadviseurs. JHK Architecten werkt in opdracht van Universiteit Leiden en samenwerkingspartners het inbouwpakket verder uit. Daarmee breekt een nieuw hoofdstuk aan voor dit leegstaande warenhuis. De constructie leent zich goed voor hergebruik, toevoeging van nieuwbouw en de voorgestelde functiewijziging. Het doel is helder: Het samenbrengen van meerdere bouwdelen en verschillende tijdlagen én het verwezenlijken van een toekomstbestendig gebouw met aandacht voor de historie.

Het bestaande gevelbeeld is verrommeld. Dat vraagt om twee ingrepen. De eerste is het herstel van de monumentale gevel met voormalige entreepartij aan de Spui in volle glorie. Straks prijkt hier een nieuwe naam. En betreden zo’n 4.000 studenten en medewerkers de hoofdentree, net als het winkelend publiek vroeger deed. De tweede heeft betrekking op de gevelwanden aan de Spuistraat en de Grote Markstraat, waar een strak ritme van openingen is gecreëerd. Deze raampartijen tonen niet langer het koopwaar, maar etaleren juist de nieuwe gebouwfunctie aan de buitenwereld. En andersom, het haalt het ‘Haagse’ profiel naar binnen met het (uit)zicht op de gebouwen die het de stad van Vrede, Recht en Veiligheid maken.

We maken geregeld een knipoog naar het verleden. En dat doen we ook vanbinnen. Hoewel dit pand niet langer het winkelen zo aantrekkelijk mogelijk maakt voor de burgerij, zal dit wel een plek zijn waar studenten en medewerkers graag verblijven. Een uitnodigende route leidt hen namelijk langs collegezalen, voorzieningen als horeca, en een diversiteit aan plekken om te studeren en te werken. En worden zij getrakteerd op doorkijkjes naar een van de winkelstraten of besloten daktuin. Als zij boven zijn aangekomen, dan wacht hen nog een beloning: Het uitzicht vanaf het dakterras op het Binnenhof.